Minimumprijs, accijnsverhoging en blurring

16 december 2020 Koninklijke SlijtersUnie

Onlangs heeft de Tweede Kamer (de vaste commissie VWS) schriftelijk overleg gehad met de staatsecretaris van VWS over o.a. het Nationaal Preventieakkoord. De commissie heeft kritische vragen gesteld over de verwachte effecten van Minimum Unit Pricing (MUP). Uit het verslag:

De leden van de PVV-fractie willen de verwachte effecten van Minimum Unit Pricing (MUP) weten voor de gewone Nederlanders die in het weekend een drankje doen. Deze leden vrezen namelijk dat zij de dupe zullen worden van de maatregel en (wederom) in hun portemonnee zullen worden getroffen. Zorgt deze maatregel ervoor dat dit drankje (een biertje, een wijntje) duurder wordt? En zo ja, hoeveel? De staatssecretaris geeft aan dat producten uit het goedkopere segment duurder worden; uit de bijlage blijkt dat alle biersoorten, ook de merkbieren, al bij een MUP van 0,35 duurder worden. Is een kratje bier met de invoering van MUP nog betaalbaar voor de gewone hardwerkende Nederlander? Is een kratje bier met de invoering van zowel de MUP als de beperking van de prijsactie nog wel betaalbaar voor de gewone hardwerkende Nederlander? Kan er na invoering van MUP nog wel een aanbieding plaatsvinden op een kratje bier? Acht de staatssecretaris de invoering van MUP haalbaar in Nederland? Aan welke eenheidsprijs denkt de staatssecretaris? Kan de staatssecretaris een overzichtelijke tabel maken met de eenheidsprijs per land en in euro’s? Is de staatssecretaris voornemens om de MUP, naast de maatregel om prijsacties met meer dan 25% korting niet langer toe te staan, in te voeren? Is de staatssecretaris voornemens om een accijnsverhoging op alcoholhoudende drank op te leggen?

De staatssecretaris heeft voorspelt dat daarmee de prijs van goedkope producten zal stijgen:

MUP zal ervoor zorgen dat de prijs van de goedkoopste alcoholhoudende dranken stijgt. Deze goedkoopste alcoholhoudende drank is momenteel vaak goedkoper dan frisdrank en water in fles.

De groep consumenten die deze producten koopt zal hierdoor minder alcohol kunnen kopen voor hetzelfde bedrag. Wat de precieze effecten zijn op de prijs van een alcoholisch drankje hangt van de gehanteerde minimumprijs per eenheid alcohol af. Het RIVM maakt momenteel bij de doorrekening van invoering van MUP in Nederland de effecten van verschillende minimumprijzen inzichtelijk. Hiermee kan de keuze voor het al of niet invoeren van MUP en de minimumprijs in Nederland worden onderbouwd.

De staatssecretaris geeft aan dat producten uit het goedkopere segment duurder worden; uit de bijlage blijkt dat alle biersoorten, ook de merkbieren, al bij een MUP van 0,35 duurder worden. Is een kratje bier met de invoering van MUP nog betaalbaar voor de gewone hardwerkende Nederlander? Is een kratje bier met de invoering van zowel de MUP als de beperking van de prijsactie nog wel betaalbaar voor de gewone hardwerkende Nederlander? Kan er na invoering van MUP nog wel een aanbieding plaatsvinden op een kratje bier?

Zowel met de invoering van MUP als met de beperking van de prijsacties tot maximaal 25 procent blijft een kratje bier betaalbaar voor iedere hardwerkende Nederlander. Wel is het zo dat de alcoholconsument, bij gelijkblijvende uitgaven aan alcohol, minder kan kopen bij invoering van MUP. Een aanbieding op een kratje bier blijft mogelijk, als daarmee de prijs van het kratje bier niet onder de minimumprijs per eenheid alcohol komt en er niet meer dan 25 procent korting wordt gegeven op de reguliere prijs.

Of de invoering van MUP in Nederland haalbaar is laat hij nog in het midden:

Het onderzoek van het RIVM laat zien dat het alcoholgebruik van overmatige, zware en problematische drinkers door MUP afneemt. Ik vind deze eerste onderzoeksresultaten veelbelovend. MUP is binnen het alcoholbeleid een effectieve maatregel om kwetsbare groepen te beschermen tegen problematisch alcoholgebruik. Dit najaar wordt het rapport van het RIVM aangevuld met een doorrekening van invoering van MUP in Nederland, een stakeholdersanalyse en de meest recente empirische gegevens uit Schotland, waar MUP is ingevoerd sinds 2018. Ondertussen maak ik een overzicht van de stappen die nodig zijn om MUP in Nederland in te voeren. Hiermee beoog ik tot een goede basis te komen voor een toekomstige beleidsbeslissing over de vraag of een invoering van MUP in Nederland haalbaar is.

Aan welke eenheidsprijs de staatssecretaris denkt, zal nog moeten blijken: 

Het RIVM zal bij de doorrekening van invoering van MUP in Nederland ook de effecten van verschillende minimumprijzen per eenheid inzichtelijk maken om zo de keuze voor een eventuele minimumprijs in Nederland te onderbouwen. Het is daarmee nog te vroeg om een bepaalde minimumprijs te noemen.

De staatssecretaris sluit een accijnsverhoging op alcoholhoudende drank niet uit:

Het RIVM rekent momenteel de meest realistische scenario’s voor aanscherping van het alcoholprijsbeleid in de Nederlandse situatie door: een MUP voor alle alcoholhoudende drank, een accijnsverhoging op alcohol en een combinatie van zowel MUP als een accijnsverhoging. Daarbij worden de kosten en baten van deze drie scenario’s tegen elkaar afgezet. Ik verwacht de resultaten dit najaar. Ik wacht eerst deze resultaten af, alvorens ik een standpunt inneem over mogelijke toekomstige maatregelen, (zoals de vraag of een accijnsverhoging op alcohol wenselijk is).

Over blurring heeft de commissie de volgende opmerkingen gemaakt:

Uit onderzoek van het CBS blijkt dat er in totaal 43.200 verkooppunten van alcohol in Nederland zijn, waarvan 39.200 fysieke verkooppunten en 4.000 online verkooppunten. De leden van de SP-fractie menen dat de beschikbaarheid van verkooppunten beperkt moeten worden en zij hebben aangegeven het voorstel om blurring mogelijk te maken dan ook niet te steunen. Genoemde leden krijgen graag bevestigd dat een dergelijk voorstel om blurring mogelijk te maken niet past binnen de doelen zoals geformuleerd binnen het Nationaal Preventieakkoord.

De staatssecretaris laat in zijn antwoord gelukkig geen ruimte voor misverstand over het verbod van blurring:

Blurring is volgens de Drank- en Horecawet verboden. Daarom is hierover niets afgesproken in het Nationaal Preventieakkoord. Het mogelijk maken van blurring draagt bij aan uitbreiding van het aantal verkooppunten en de normalisering van alcoholgebruik in onze samenleving en past daarmee niet binnen de doelen van het Nationaal Preventieakkoord.

MUP, accijnsverhoging en blurring zijn onderwerpen, die direct het bestaansrecht van de slijter raken en waarbij we de Kamer dus op de voet zullen volgen. Als hier nieuws over te melden valt, laten we u dat direct weten.

Dit is een bericht van de Koninklijke SlijtersUnie uit Klare Taal. Lees hier de meest recente uitgave van Klare Taal nummer 148.

Altijd op de hoogte blijven?