In zijn e-mail aan de leden van 1 februari jl. heeft Ron Andes een oproep gedaan tot verbetering van de naleving. In het onderstaande artikel, met eenzelfde strekking, wordt dieper op de materie ingegaan.
Voor de verkoop van alcoholproducten geldt een leeftijdsgrens van 18 jaar. Het naleven van deze leeftijdsgrens houdt in dat een verkoper weigert om alcohol te verkopen aan een persoon van wie niet is vastgesteld dat deze de leeftijd van 18 jaar heeft bereikt. In opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is onderzoek gedaan naar de naleving van de leeftijdsgrens in 2020. Aan de hand van mysteryshoponderzoek is de naleving van de leeftijdsgrens voor alcoholverkoop in 2020 vastgesteld met een landelijk nalevingscijfer (gewogen totale nalevingscijfer) en nalevingscijfers per verkoopkanaal. Ook is onderzocht in hoeverre verkopers interventies toepassen tijdens het leeftijdscontroleproces, inclusief de samenhang hiervan met de naleving. Daarnaast is onderzocht of de cijfers veranderd zijn ten opzichte van 2018.
Naleving alcoholverkoop 2020
Uit de resultaten blijkt dat voor de verkoop van alcohol het landelijke, gewogen totale nalevingscijfer 38.0% is in 2020. Dat betekent dat jongeren van 17 jaar oud in 38.0% van alle aankooppogingen géén alcoholhoudende drank konden kopen. Bij avondwinkels is de naleving 41.0%. Bij cafetaria’s en bij horecagelegenheden is de naleving respectievelijk 29.8% en 29.0%. Bij NS kiosken is er een naleving van 43.5% geconstateerd. De gewogen totale naleving van het overkoepelende verkoopkanaal slijterijen is 66.3%. Onder dit verkoopkanaal vallen de subverkoopkanalen: borrelshops, ketenslijterijen en zelfstandige slijterijen. De naleving bij deze subverkoopkanalen is respectievelijk 77.3%, 81.1% en 26.4%. Bij sportkantines is de naleving 23.9%. De gewogen naleving van de overkoepelende verkoopkanaal supermarkten is 58.1%. Onder dit verkoopkanaal vallen de subverkoopkanalen ketensupermarkten en zelfstandige supermarkten. Bij ketensupermarkten is de naleving 59.3% en bij zelfstandige supermarkten 27.9%. Bij thuisbezorgkanalen is de naleving 12.4%. Hieronder vallen maaltijdbezorgdiensten met een naleving van 2.2%, thuisbezorgende landelijke ketens met een naleving van 26.4% en webshops met een naleving van 8.8%.
Ontwikkeling nalevingscijfers
De afgelopen jaren zijn er een aantal landelijke nalevingsonderzoeken uitgevoerd. Voor de verkoop van alcohol was in 2015 het nalevingscijfer 21.5%1. In 2016 steeg het nalevingscijfer significant tot 35.8%2. In 2018 was het nalevingscijfer 37.7%3. In 2020 is het nalevingscijfer 38.0%. Uit de vergelijkende analyses blijkt dat de gewogen totale nalevingscijfers van 2018 en 2020 niet significant van elkaar verschillen. Dat betekent dat in 2020 de naleving niet gestegen is ten opzichte van de naleving in 2018.
Verandering naleving bij alcoholverkoop per verkoopkanaal tussen 2018 en 2020
Bij cafetaria’s, horecagelegenheden en webshops is de naleving van de leeftijdsgrens bij alcoholverkoop in 2020 significant hoger dan de naleving in 2018. Cafetaria’s stegen van 20.7% in 2018 naar 29.8% in 2020. Horecagelegenheden stegen van 17.5% in 2018 naar 29.0% in 2020. Webshops hadden in 2018 een naleving van 2.2% en stegen in 2020 naar een naleving van 8.8%.
De naleving van de leeftijdsgrens bij alcoholverkoop in slijterijen, zelfstandige slijteren, supermarkten en ketensupermarkten is in 2020 gedaald ten opzichte van 2018. Slijterijen daalden van een naleving van 73.3% in 2018 naar een naleving van 66.3% in 2020. Zelfstandige slijterijen hadden in 2018 een naleving van 35.6% en daalden in 2020 naar 26.4%. Supermarkten daalden van een naleving van 68.9% in 2018 naar een naleving van 58.1% in 2020. De naleving in ketensupermarkten was 71.8% in 2018 en daalde in 2020 naar 59.3%.
Bij avondwinkels, borrelshops, ketenslijterijen, sportkantines en zelfstandige supermarkten is de naleving bij alcoholverkoop in 2020 niet veranderd ten opzichte van de naleving in 2018. Ook bij het overkoepelende verkoopkanaal thuisbezorgkanalen en de subverkoopkanalen maaltijdbezorgdiensten en thuisbezorgende landelijke ketens is de naleving bij alcoholverkoop in 2020 niet veranderd ten opzichte van 2018.
Teleurstellend
Het is teleurstellend dat er geen significante verbetering heeft plaatsgevonden ten opzichte van 2018. In het belang van de volksgezondheid en het beschermen van jongeren vindt de staatssecretaris het noodzakelijk dat de leeftijdsgrens voor het verstrekken van alcohol beter nageleefd gaat worden. De SlijtersUnie deelt die visie, en merkt daarbij op dat enkel met een verbeterde naleving, de slijter zijn bestaansrecht kan behouden. Een forse inhaalslag zal noodzakelijk zijn om te komen tot de gewenste 100% naleving.
e-learning en NIXzonderID
In het kader van het Nationaal Preventieakkoord is er een e-learning voor verantwoord alcoholverstrekken ontwikkeld. Deze e-learning is ontwikkeld voor verschillende verkoopkanalen, waaronder de slijterij. De e-learning is bedoeld om medewerkers van slijterijen te voorzien van de juiste kennis en handvatten om verantwoord alcohol te verkopen. Klik hier om naar de e-learning te gaan.
Het blijft lastig om de leeftijd van jonge kopers goed in te schatten. Om jongeren op te roepen hun ID vast klaar te houden, zijn er diverse materialen van NIX. Doet u ook mee met NIXzonderID? Download hier de materialen.
Dit is een bericht van de Koninklijke SlijtersUnie uit Klare Taal. Lees hier de meest recente uitgave van Klare Taal nummer 149.