Omzetdaling voor FrieslandCampina over 2023

“2023 was voor FrieslandCampina een moeilijk jaar”, zegt Jan Derck van Karnebeek, CEO Koninklijke FrieslandCampina N.V. “De bedrijfsresultaten, met name in onze wereldwijde consumentenzuivel- en Trading-activiteiten, stonden sterk onder druk. Daartegenover staat dat de businessgroepen Specialised Nutrition en Ingredients een goed jaar achter de rug hebben, maar dat was onvoldoende om de tegenvallende resultaten in de andere twee businessgroepen te compenseren. Het tegenvallende bedrijfsresultaat, gecombineerd met eenmalige kosten en hogere financieringslasten, leidde tot een negatief nettoresultaat over 2023. We keren als gevolg hiervan geen contante nabetaling uit aan onze leden-melkveehouders. Een teleurstelling, zeker gelet op de gestegen kosten voor onze leden en de kosten voor verdere verduurzaming op het boerenerf.”

Expedition 2030

Vanwege de tegenvallende resultaten startte FrieslandCampina in de tweede helft van 2023 met Expedition 2030. Deze transitie moet van FrieslandCampina weer het toonaangevende zuivelbedrijf te maken dat het altijd is geweest. Van Karnebeek: “De kern van Expedition 2030 is zeven krachtige businessgroepen, elk met hun eigen specifieke markten, productcategorieën, strategie en de mensen, competenties en investeringsniveaus die daarbij horen. De kracht van FrieslandCampina zit in de diversiteit van onze business. We hebben de nieuwe bedrijfsstructuur gekoppeld aan een integraal kostenbesparingsprogramma om ervoor te zorgen dat we in de businessgroepen, in onze productie-omgeving en in ondersteunende diensten een passende kostenstructuur hebben. Helaas betekent dit dat er de komende twee jaar wereldwijd 1.800 banen gaan verdwijnen. Dit was een moeilijke, maar noodzakelijke beslissing en we zullen er alles aan doen om de getroffen medewerkers goed te ondersteunen in dit proces. 

We zullen ons ook blijven inzetten voor verdere verduurzaming van onze zuivelketen. Dit doen we voor onze eigenaren – de leden-melkveehouders -, voor onze medewerkers wereldwijd en natuurlijk voor onze klanten en consumenten en alle andere belanghebbenden in een succesvol en toekomstbestendig FrieslandCampina.”

Ontwikkelingen

In 2023 had FrieslandCampina te maken met uitdagende marktomstandigheden. Het bedrijfsresultaat van 75 miljoen euro werd negatief beïnvloed door het verschil tussen de garantieprijs voor ledenmelk en de marktprijzen voor basiszuivelproducten, de verkoop van dure voorraden in een markt van lagere prijzen en ongunstige valuta-effecten. Daarnaast heeft koopkrachtverlies van consumenten door de hoge inflatie geleid tot dalende volumes en lagere winstmarges van merkproducten. Als gevolg van deze ontwikkelingen stonden het volume en het resultaat van de consumentenactiviteiten onder druk, en ook de resultaten van de businessgroep Trading en de Professional business werden negatief beïnvloed.

Professional wist in 2023 zijn marktpositie als leverancier van kwaliteitsproducten aan professionele afnemers wel te versterken. De businessgroep Specialised Nutrition was succesvol met het merk Friso op de Chinese kindervoedingsmarkt en bekleedt nu de nummer vier marktpositie waar het een paar jaar geleden nog nummer zeven was. De businessgroep Ingredients boekte in 2023 succes met de verkoop van hoogwaardige eiwitten voor volwassenenvoeding en de verkoop van ingrediënten en halffabricaten voor toepassingen in farmaceutische producten en functionele voeding door DFE Pharma. In 2023 is besloten de productiecapaciteit van wei-eiwitisolaat en Milk Fat Globule Mebrane (MFGM) in de productielocatie Borculo (Nederland) significant uit te breiden.

Hogere rentetarieven en ongunstige valuta-effecten hadden een negatieve impact op het nettoresultaat. Mede als gevolg van de eenmalige herstructureringskosten van 136 miljoen euro voor de implementatie van Expedition 2030, een eenmalige last van 58 miljoen euro voor de beëindiging van een langlopend contract en een extra kostenpost van 30 miljoen euro in verband met hogere kosten voor omwisseling van vreemde valuta in Nigeria, werd het jaar afgesloten met een nettoresultaat van -149 miljoen euro.

Netto-omzet

De netto-omzet van FrieslandCampina daalde in 2023 met 7,1 procent naar 13,1 miljard euro tegenover 14,1 miljard euro in 2022. Deze daling was voornamelijk het gevolg van ongunstige valuta-effecten, de verkoop van een deel van de Duitse consumentenactiviteiten en dalende volumes in consumentenmarkten met name als gevolg van hoge inflatie. Voor valuta-effecten daalde de netto-omzet met 3,2 procent.

Bedrijfsresultaat en nettoresultaat

Het bedrijfsresultaat kwam in 2023 uit op 75 miljoen euro, een daling van 84,1 procent vergeleken met 471 miljoen euro in 2022. Ongunstige valuta-effecten drukten het bedrijfsresultaat. Bovendien zorgden rentestijgingen en hoge kosten voor omwisseling van vreemde valuta in Nigeria voor additionele financieringslasten. Als gevolg van genoemde eenmalige herstructureringskosten en hogere financieringslasten was het nettoresultaat  -149 miljoen euro, tegenover een nettoresultaat van 292 miljoen euro in 2022.

FrieslandCampina investeerde 568 miljoen euro in reclame en promoties, vergeleken met 601 miljoen euro in 2022. De verkoop- en algemene bedrijfskosten stegen met 1,4 procent van 922 miljoen euro in 2022 naar 935 miljoen euro in 2023.

Operationele kasstroom

De kasstroom uit operationele activiteiten was in 2023 met 831 miljoen euro significant hoger in vergelijking met 293 miljoen euro in 2022. Deze stijging werd met name veroorzaakt door aanmerkelijke verbeteringen in het werkkapitaal.

Winstbestemming

Over 2023 wordt 58 miljoen euro gereserveerd als rentevergoeding voor de houders van ledenobligaties (2022: 29 miljoen euro), 19 miljoen euro wordt uitgekeerd aan de verstrekker van de coöperatielening (2022: 9 miljoen euro), 9 miljoen euro gaat naar de houders van perpetuele obligaties (2022: 9 miljoen euro) en 67 miljoen euro wordt toegerekend aan minderheidsbelangen (2022: 62 miljoen euro). Gecombineerd met het geconsolideerde nettoresultaat van -149 miljoen euro betekent dit dat er een bedrag van 302 miljoen euro in mindering wordt gebracht van de algemene reserve, inclusief het minderheidsbelang dat direct toewijsbaar is aan de aandeelhouder, Zuivelcoöperatie FrieslandCampina U.A. (2022: 183 miljoen euro).

Financiële ratio’s

Het eigen vermogen als percentage van het balanstotaal is in 2023 gedaald, maar blijft binnen de interne doelstelling voor deze ratio. Aan de convenantrichtlijnen voor alle kredietfaciliteiten wordt voldaan. Door de hogere rentelasten in combinatie met het lagere bedrijfsresultaat is de rentedekkingsratio weliswaar verslechterd, maar deze blijft binnen de richtlijnen. De nettoschuld-ratio blijft ruim binnen de richtlijnen door de goede kasstroomontwikkeling.

Aanvoer ledenmelk

Het totale volume aangevoerde ledenmelk daalde in 2023 met 1,4 procent ten opzichte van 2022, van 9.502 miljoen kilogram naar 9.369 miljoen kilogram. Deze daling kan worden toegeschreven aan een afname van het aantal leden-melkveebedrijven, van 9.927 naar 9.417.

Waardecreatie voor leden

In 2023 ontvingen de leden-melkveehouders van FrieslandCampina een melkprijs van 48,08 euro per 100 kilogram melk. Dit is 16,2 procent minder dan het jaar ervoor, toen er nog 57,35 euro per 100 kilogram werd uitbetaald. De melkprijs bestaat uit de garantieprijs en extra toeslagen voor bijzondere melkstromen en weidemelk, de Foqus planet-toeslag en de contante nabetaling. Vanwege het tegenvallende resultaat wordt er over 2023 geen contante nabetaling uitgekeerd.

Goede voortgang op duurzaamheidsagenda

In 2023 zijn de broeikasgasemissies bij productie en transport (scope 1 en 2) ten opzichte van 2022 met 9,4 procent gedaald naar 588 kton CO2-equivalent (2022: 649 kton). Broeikasgasemissies op de leden-melkveebedrijven is in 2023 met 4,3 procent verlaagd naar 10.359 kton CO2-equivalent (2022: 10.823 kton). In 2023 is de nieuwe systematiek voor Foqus planet Duurzame ontwikkeling van kracht geworden, waarbij Leden-melkveehouders een hogere financiële toeslag voor broeikasgasreductie op het erf ontvangen. Duurzaamheidsinspanningen van de leden-melkveehouders op de eigen melkveebedrijven leiden in toenemende mate tot partnerschappen met belangrijke internationale business-to-businessklanten die bereid zijn financieel bij te dragen aan deze inspanningen en hiermee ook hun eigen voetafdruk verminderen.

Het totale energieverbruik kwam in 2023 uit op 13.499 TJ (2022: 14.823 TJ). De verkoop van enkele productielocaties in Duitsland in 2023 en de (gedeeltelijke) sluiting van productielocaties in Nederland in 2022 droegen bij aan een structureel lager energieverbruik. 91 procent van de aangekochte elektriciteit van onze productielocaties in Nederland werd gedekt met stroom opgewekt door leden-melkveehouders, wereldwijd is dat 58 procent. In 2023 is wederom een stap voorwaarts gezet met het verwaarden van groene energie uit eigen keten. Zo kocht de onderneming voor 500.352 MWh (2022: 486.000 MWh) aan groenestroomcertificaten van 1.285 leden-melkveebedrijven (2022: 1.194).

Van de consumentenproducten voldeed 75 procent van het totale verkochte volume aan de FrieslandCampina Global Nutritional Standards (GNS) Next Level. De toename ten opzichte van 2022 (72 procent) is met name het gevolg van de verandering in de mix van het verkochte volume.

Vooruitzichten 2024

Marktontwikkelingen

In 2024 zal de melkproductie in belangrijke zuivelexporterende regio's onder druk blijven staan. De verwachte vraag naar zuivel zal wereldwijd licht groeien. Door aanhoudende conflicten en geopolitieke instabiliteit in verschillende delen van de wereld, zullen de kosten voor grondstoffen, verpakkingsmaterialen en transport naar verwachting stijgen.

Expedition 2030

De focus van FrieslandCampina ligt op optimale verwaarding van ledenmelk zodat er een toonaangevende melkprijs kan worden uitbetaald. Om dit doel te bereiken, staat 2024 in het teken van de implementatie van de strategie Expedition 2030 en een nieuwe organisatiestructuur met zeven gespecialiseerde businessgroepen. Deze worden ondersteund door een doelmatige productieorganisatie en efficiënte ondersteunende afdelingen.

Het succes van Expedition 2030 wordt gemeten langs drie dimensies: ‘winnen in de markt’, ‘vergroten van de marge’ en ‘het verbeteren van onze cash-positie’. Succes op deze dimensies zal resulteren in een optimale verwaarding van de ledenmelk. Expedition 2030 en de aangekondigde jaarlijkse kostenbesparingen zullen niet alleen de inflatie compenseren, maar zullen naar verwachting ook een positief effect hebben op het resultaat. Vanwege de onzekere marktomstandigheden geven we geen specifieke vooruitzichten voor de omzet- en resultaatontwikkelingen in 2024.

Investeringen

Met het oog op toekomstige duurzame groei zal FrieslandCampina in 2024 blijven investeren in versterking en verbetering van zijn productielocaties en tegelijkertijd investeren in ontwikkeling en innovatie. In januari 2024 opende FrieslandCampina een nieuw productie- en distributiecentrum in Cikarang, Indonesië, voor de productie van gezoete gecondenseerde melk voor Indonesië en andere Zuidoost-Aziatische landen. Er wordt momenteel ook een nieuwe productielocatie gebouwd in Bandar Enstek in Maleisië. Deze locatie zal naar verwachting in 2024 operationeel zijn en zal niet alleen een grotere capaciteit hebben, maar ook een breder assortiment aan producten produceren voor export naar naburige landen. Beide investeringen dragen bij aan de groei van FrieslandCampina in de regio.

Verduurzaming

Ook op het gebied van duurzaamheid zullen in 2024 weer stappen worden gerealiseerd met de uitvoering van ons klimaatplan. Daarnaast wordt volop ingezet op de samenwerking met onder meer business-to-business partners in het realiseren van de duurzaamheidsdoelstellingen in onze waardeketen.