Het boek De voedselfuik, geschreven door arts en wetenschaper Chris van Tulleken, neemt de lezer mee in de wereld van ultrabewerkt voedsel (UPF): wat is het en welke effecten heeft het op het lichaam en de planeet?
Van Tulleken leest voor het eerst over de term UPF in twee wetenschappelijk artikelen. De artikelen vormen het begin van zijn zoektocht naar UPF: wat het is en wat het met ons lichaam doet. Het zet hem ertoe aan om een experiment te doen waarbij hij eerst helemaal geen UPF meer eet en vervolgens tachtig procent van zijn calorieën uit ultrabewerkt voedsel haalt. Ondertussen bespreekt hij UPF met voedingsdeskundigen, academici en mensen uit de voedingsmiddelenindustrie.
De wetenschappelijke definitie van UPF is vrij lang, maar Van Tulleken beschrijft het in het kort als volgt: “Als het in plastic is verpakt en minstens één ingrediënt heeft dat je normaal gesproken niet in een standaardkeuken zou aantreffen, dan is het UPF.” Het gaat dus om industrieel bewerkt voedsel dat onder meer emulgatoren, stabilisatoren en smaak- en kleurstoffen kan bevatten. Vervolgens gaat Van Tulleken in op wat het consumeren van UPF met ons lichaam doet. Hij wijst op negatieve effecten op onder meer het verzadigingssysteem, het microbioom, de hersenen en endocriene functies. Van Tulleken maakt zich ook zorgen over zijn kinderen, die opgroeien in een wereld waar UPF-productie zijn stempel op drukt. Hij brengt de negatieve gevolgen van UPF-productie, zoals CO2-uitstoot en plasticvervuiling, in zijn boek aan bod.
Van Tulleken beschrijft de complexiteit van een UPF-voedselomgeving uitvoerig, maar op een heldere manier: het boek is een duidelijk verhaal over de groeiende impact die UPF heeft op de mens en de aarde. Hij maakt het boek persoonlijk door de lezer mee te nemen in zijn eigen experiment met het eten van UPF. Doordat hij tijdens dat experiment steeds meer kennis over UPF opdeed, ging UPF hem tegenstaan. Hij legt de lezer niet op om te stoppen met het eten van UPF, maar nodigt uit zijn experiment ook uit te voeren en dan zelf een oordeel te vellen. Het kan er zomaar voor zorgen dat u de kant-en-klare sandwich boordevol emulgatoren en stabilisatoren na het lezen van dit boek liever laat staan.
Dit artikel verscheen eerder op: Vleesmagazine